Opanuj akordy barowe – bezpłatny kurs [ODBIERZ TERAZ]

Ćwiczenia rytmiczne

Nie wystarczy wiedzieć jak biegną po kolei nutki w utworze aby prawidłowo go zagrać.

Konieczna jest jeszcze znajomość tego, jak szybko należy poszczególne dźwięki wydobywać a o tym informuje nas tempo.

Tempo

Tempo mierzy się w uderzeniach na minutę (BPM) i podczas gry rozumie jako liczbę ćwierćnut na minutę.

Tempa mają swoje oznaczenia słowne, którym odpowiadają określone przedziały liczbowe BPM.



I tak na przykład tempa wolne rozciągają się od 40 - 76 BPM, następnie mamy tempa umiarkowane, które dochodzą do 132 BPM no i tempa szybkie, osiągające ponad 200 BMP.

Oczywiście nikt tego sobie nie przelicza w głowie, ta informacja służy do ustawienia odpowiedniej wartości na metronomie.

Ale to i tak jeszcze nie wszystko, gdyż żaden utwór muzyczny nie jest grany na jednym, stałym poziomie głośności. Równie ważny jest rytm, a o tym mówi nam metrum, które wyznacza rozkład akcentów w trakcie gry.

Metrum

Najczęściej spotykane metra w muzyce gitarowej to 4/4 i 3/4.

Metrum 4/4 (wymawiaj "cztery-czwarte") oznacza, że każdy takt zaczyna się co cztery ćwierćnuty. Akcent przypada na każdą pierwszą ćwierćnutę w takcie.

To metrum zdecydowanie króluje wśród utworów gitarowych, na początku niektórych z nich można nawet usłyszeć jak ktoś sobie odlicza raz-dwa-trzy-cztery-raz-dwa-trzy-cztery.

Metrum 3/4 to trzy ćwierćnuty w takcie i akcent na pierwszą.

Przykłady piosenek, które grane są w takim metrum to zapewne Ci znany Baranek Kultu lub Stacja Warszawa Lady Pank. Osobiście bardzo podobają mi się piosenki grane na 3/4, kojarzą mi się z walcem wiedeńskim i brzmią jakoś tak lekko i po prostu fajniej niż cała masa utworów na 4/4 :-)

Oczywiście jest jeszcze wiele innych metrów, choć nie jestem pewien, czy tak się to słówko odmienia ;-)

Jeżeli powyższe rozważania są dla Ciebie trochę niejasne to wszystko stanie się proste, kiedy zaczniesz wykonywać pierwsze ćwiczenia rytmiczne.

Do tego celu najpierw musisz sobie załatwić metronom, najlepiej skorzystaj z jego wersji komputerowej. Bardzo fajny program autorstwa Piotra Juszczyńskiego możesz pobrać tutaj:

Metronom ikona Metronome (252KB)

Kiedy go pobierzesz, rozpakujesz i uruchomisz, pojawi Ci się takie okno:

Program Metronom

Klijnij najpierw "New file" a następnie przejdź do zakładki "Rythm and Tempo". W niej ustaw tempo na na przykład 90, metrum pozostaw 4/4 i kliknij "Insert":

Program Metronom

Przejdź teraz do zakładki "Configuration". Wskaż aby używana była karta muzyczna zaznaczając "use MIDI instrument". Wybierz też instrumenty dla normalnego i akcentowanego uderzenia. Proponuję Ci takie ustawienia:

Program Metronom

I teraz kiedy wrócisz do zakładki "File" i klikniesz "Start" program powinien zacząć ładnie wystukiwać tempo i akcentować jego rytm.

No i teraz pozostaje Ci tylko wykonać kilka ćwiczeń rytmicznych wspólnie z Twoim metronomem. Nuty akcentowane graj po prostu troszkę głośniej.

Ćwiczenia na 4/4

Graj w rytmie 4/4, ćwierćnutami, czyli po jednym dźwięku na każdy beat, możesz nawet sobie odliczać raz-dwa-trzy-cztery-raz-dwa-trzy-cztery... Akcentuj pierwszą nutę w takcie.

e |--------------|--------------|
H |--------------|--------------|
G |--------------|--------------|
D |--------------|--------------|
A |--------------|--------------|
E |--1--1--1--1--|--2--2--2--2--|

e |--------------|--------------|
H |--------------|--------------|
G |--------------|--------------|
D |--------------|--------------|
A |--------------|--------------|
E |--3--3--3--3--|--4--4--4--4--|

A teraz tak:

e |--------------|--------------|
H |--------------|--------------|
G |--------------|--------------|
D |--------------|--1--2--3--4--|
A |--------------|--------------|
E |--1--2--3--4--|--------------|

e |--------------|--------------|
H |--------------|--------------|
G |--------------|--1--2--3--4--|
D |--1--2--3--4--|--------------|
A |--------------|--------------|
E |--------------|--------------|

I tak dalej... Zachęcam Cię do wymyślania własnych ćwiczeń.

Oczywiście żadnego utworu nie gra się równymi ćwierćnutami. Jeżeli podzielisz ćwierćnutę na pół to utrzymasz ósemkę. Dwie ósemki trwają tyle co jedna ćwierćnuta, a ćwiczyć możesz to w ten sposób, że na każde uderzenie metronomu grasz dwa dźwięki:

e |--------------------------|--------------------------|
H |--------------------------|--------------------------|
G |--------------------------|--------------------------|
D |--------------------------|--------------------------| itd...
A |--------------------------|--1--1--2--2--3--3--4--4--|
E |--1--1--2--2--3--3--4--4--|--------------------------|
e |--------------------------|
H |--------------------------|
G |--------------------------|
D |--------------------------|
A |--------------------------|
E |--1--1--2--2--3--3--4--4--|

e |--------------------------|
H |--------------------------|
G |--------------------------|
D |--------------------------| itd...
A |--1--1--2--2--3--3--4--4--|
E |--------------------------|

Z drugiej strony, jeśli połączysz ze sobą dwie ćwierćnuty to otrzymasz półnutę, która trwa przez dwa uderzenia metronomu:

e |-------------------|-------------------|-------------------|
H |-------------------|-------------------|-------------------|
G |-------------------|-------------------|-------------------| itd...
D |-------------------|-------------------|---1-------2-------|
A |-------------------|---1-------2-------|-------------------|
E |---1-------2-------|-------------------|-------------------|
e |--------------|--------------|
H |--------------|--------------|
G |--------------|--------------| itd...
D |--------------|--------------|
A |--------------|--1-----2-----|
E |--1-----2-----|--------------|

Ale to jeszcze nie wszystko! Istnieje jeszcze taki wynalazek jak triola. Triola to trzy dźwięki, ale uwaga - trwają one tyle co dwie ćwierćnuty. Granie triol będzie łatwiejsze jeśli będziesz sobie liczyć na przykład: raz-i-dwa-trzy-i-cztery

e |-------------------|-------------------|-------------------|
H |-------------------|-------------------|-------------------|
G |-------------------|-------------------|-------------------|
D |-------------------|-------------------|---1-2-1---1-2-1---|
A |-------------------|---1-2-1---1-2-1---|-------------------|
E |---1-2-1---1-2-1---|-------------------|-------------------|
e |----------------|----------------|
H |----------------|----------------|
G |----------------|----------------|
D |----------------|----------------|
A |----------------|--1-2-1--1-2-1--|
E |--1-2-1--1-2-1--|----------------|

Ćwiczenia na 3/4

Pora na poćwiczenie metrum 3/4. Akcentuj pierwszy dźwięk w takcie, możesz też sobie liczyć raz-dwa-trzy-raz-dwa-trzy.

Oczywiście musisz sobie przestawić metronom, po ustawieniu metrum klikasz "Update".

e |-------------------|-------------------|-------------------|
H |-------------------|-------------------|-------------------|
G |-------------------|-------------------|-------------------| itd...
D |-------------------|-------------------|----1----2----3----|
A |-------------------|----1----2----3----|-------------------|
E |----1----2----3----|-------------------|-------------------|
e |-----------|-----------|-----------|
H |-----------|-----------|-----------|
G |-----------|-----------|-----------|
D |-----------|-----------|--1--2--3--|
A |-----------|--1--2--3--|-----------|
E |--1--2--3--|-----------|-----------|

   itd...

Myślę, że powyższe ćwiczenia są na tyle proste, że możesz spokojnie sobie wymyślać własne. Pokombinuj z różnymi tempami, rytmami i długościami dźwięków. Powinno Ci się po tym grać o wiele równiej. Wkrótce też zaczniesz wyłapywać na słuch rytm piosenek.

Pamiętaj też o akcentach i rytmie podczas grania akompaniamentu na akordach. I raz jeszcze powtarzam: nie staraj się usilnie żeby było identycznie jak w oryginale.